Giriş
13.01.2011 tarihinde kabul edilip 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan Yeni Türk Ticaret Kanunu(TTK) ciddi düzenlemeleri ve değişiklikleri beraberinde getirmektedir. Yeni TTK’ yla birlikte bağımsız denetim sektörü daha da önemli hale gelecektir. Bununla birlikte bu sektörde çalışanlar da değer kazanacaklardır.
Şu anda bağımsız denetim, İMKB’ye kote olan şirketleri, bankaları ve sigorta şirketlerini kapsıyor. Yeni TTK’nın yürürlüğe girmesiyle tüm sermaye şirketlerinin bağımsız denetime tabi olması zorunlu hale gelecek. Böylece bu sektörde hem çalışan sayısında hem de denetlenen şirket sayısında bir artış meydana gelecek. Çalışan sayısının artması yeni mezunlara önemli fırsatlar sunuyor. Çünkü kanun, şirketlerin muhasebe kayıtlarını Uluslararası Finansal Raporlama Standartları(UFRS) ışığında hazırlanan Türkiye Muhasebe Standartları(TMS)’ na göre yapmasını zorunlu tutuyor. Uluslararası şirketlerin Türkiye’ deki ofisleri hariç, UFRS’ ye göre muhasebe kaydı tutan şirket neredeyse yok. Yani hazırlanan TMS’ yi bilen yeni mezunlar el üstünde tutulacak. Bu bir fırsat, bu fırsatı ancak hazır ve durumun ciddiyetinin farkında olanlar değerlendirebilecek.
Bağımsız Denetim Nedir?
İşletmelerin yıllık finansal tablo ve diğer finansal bilgilerinin, bu tablo ve bilgiler için belirlenen kriterlere uygunluğu ve doğruluğu hususunda, makul güvence sağlayacak yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtlarının elde edilmesi amacıyla, genel kabul görmüş bağımsız denetim standartlarında öngörülen gerekli tüm bağımsız denetim tekniklerinin uygulanarak, defter, kayıt ve belgeler üzerinden denetlenmesi ve değerlendirilerek rapora bağlanmasını ifade eder.
Nasıl Bağımsız Denetçi Olunur?
Bağımsız denetçi olmak için bazı ön koşulları sağlamak gerekmektedir. Öncelikle 3568 Sayılı SMMM ve YMM Yasa’sında belirtildiği üzere hukuk, iktisat, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinden mezun olmaları gerekmektedir. Daha sonrasında, denetçi olmanın ön koşulu olan SMMM ya da YMM ruhsatlarına sahip olmaları gerekmektedir. Bundan sonraki aşama ise SPK’ dan alınması gereken sermaye piyasasında bağımsız denetim lisansına sahip olunması gerekmektedir. Tüm bu aşamaları başarıyla geçen kişi artık “bağımsız denetçi” unvanını alır. Diğer taraftan ayrıntılı ve önemli olan bir nokta var ki, unutulmamalıdır; SMMM staj başlatma sınavına girmek için en az lisans mezunu olmak şartken, bağımsız denetim sınavına girmek için bu şart yoktur. Şöyle ki; naçizane önerim, öğrenciyken lisanslama sınavlarına girip, bu lisansı almaya hak kazanmanız ve 3 yıllık SMMM stajını tamamladıktan sonra direkt bağımsız denetçi olmanızdır. Diğer taraftan SPK Bağımsız Denetim Lisansı tek başına işe yaramamaktadır.
Bağımsız Denetçinin Sahip Olması Gereken Özellikler
Öncelikle bu sektörde çalışmak isteyenler elbette bazı olmazsa olmaz özelliklere sahip olmaları gerekmektedir. Bunlar mesleki özellikler olmakla birlikte, bu sektörde çalışacak kişilerin işlerini yaparken keyif almaları için gereklidir.Bir denetçi, olaylara ve işlemlere karşı şüpheci yaklaşmalıdır. Bu, denetçinin en önemli özelliğidir. Çünkü denetçi denetim raporunu hazırlarken belirlenen kriterlere uygunluğu hususunda görüş bildirecektir.
İkincisi ise kayıtları incelerken sonuca varmadan kesin hüküm vermemesidir. Başka bir özelliği ise insanlarla iletişim becerisinin yüksek olması gerekliliğidir. Bu özellik, denetim yapacağı esnada birçok şirket yöneticisi ve çalışanı ile tanışacağı için gereklidir. Aslında yapacağı denetimin verileri bu kişilerin çalışması sonucu olduğu için, bunlarla iletişimin iyi olması verilerin incelenmesinde, usulsüzlük ve hataların bulunmasında kolaylık sağlayacaktır.
Diğer taraftan, bağımsız denetçi; dürüst, adında da yer aldığı gibi bağımsız ve tarafsız olmalıdır. Mesleki yetkinliği olan, mesleki standartlara ve etik kurallara bağlı olarak çalışabilen kişiler bağımsız denetçi olmalıdır.
Bağımsız denetim çoğu zaman takım halinde çalışmayı gerektirir. Bu nedenle takım çalışmasına yatkın olunmalıdır. Son olarak da denetim anlayışı artık uluslararası standartlara göre yapıldığından en az bir yabancı dili EN İYİ şekilde bilmek ve mobil olmak gerçekten sahip olunması gereken bir özelliktir. Zihinsel mobilite, fiziksel mobiliteden daha önemlidir.
Bu sektörde belli dönemlerde ciddi anlamda yoğunluk yaşanmaktadır. Bu nedenle, zevkli ve eğlenceli olan bu iş, ciddi çalışma temposuna ayak uyduracak kişilerin çalışması gereken bir meslektir. Yılbaşında çoğu kişi parti vb. organizasyonlara katılırken, bir denetçi müşterisinin deposundaki çimentoları sayabilmektedir.
Denetim Sektöründe Kariyer Basamakları
Yeni mezunlar, ortalama 22-24 yaşlarında mezun oldukları göz önüne alındığında önlerinde yaklaşık 40 yıllık gibi bir çalışma süreleri var. Bu nedenle kısa, orta ve uzun vadeli kariyer hedefleri koyarak çalışma hayatına başlamaları daha gerçekçi ve doğru olacaktır.
Bu sektörde kariyer basamakları şirketlerin beşeri sermaye politikalarına bağlı olarak değişmektedir. Kariyerlerine denetim sektöründe başlayan yeni mezunlar, denetçi yardımcısı olarak başlarlar. Daha sonrasında denetçi, kıdemli denetçi, baş denetçi ve sorumlu ortak baş denetçi gibi unvanları alırlar.
Yine şirketten şirkete değişmekle birlikte, bu sektörde genel kabul gören durum, işe yeni başlayanların şirket ortakları seviyesine kadar yükselme olanaklarının olmasıdır. Şöyle ki, bilgi, beceri ve tecrübeleriyle ön plana çıkanlar bu sektörde yer alan şirketlerde ortak bile olabilirler.
Bu sektörde yükselme olanakları, sadece tecrübeye bağlı olmamakta, konu hakkında her geçen gün gelişen ve değişen dünyadaki bilgilerden haberdar olmaya ve ona göre hareket etmeye bağlıdır.
Diğer taraftan, uluslararası profesyonel hizmet veren denetim şirketleri, yurtdışındaki ofislerinde çalışma fırsatları da sunmaktadır. Yurtdışındaki ofislerde çalışma olanağı, hem yurtdışı iş tecrübesi kazandırıyor hem de ülkeye dönüşte bilgisini ispatlamış bireyler olarak döndüklerinden bir adım öne çıkarıyor.
Bu sektörde öğrenmenin sınırı yoktur. Sınır kişiye bağlıdır. Her geçen gün yeni şeyler öğrenilir. Kendini geliştirmeyi ve sürekli eğitimi hayatına uygulayanlar kariyer basamaklarına daha hızlı bir şekilde geçerek hem mesleki tatmin hem de maddi tatmin sağlarlar.
Sonuç
Yeni TTK’ yla birlikte bu sektörün öncüsü olan şirketler, ciddi anlamda yeni mezun alımları gerçekleştirecekler. Bu fırsatı değerlendirmek yine sizlerin elindedir. Kariyerinizi bu sektörde şekillendirmek istiyorsanız ve geleceğin sektörü olduğuna inanıyorsanız, hangi sınıfta olursanız olun çalışmalara bir an önce başlamalısınız. Unutmayın şans hazır olana güler…
Kaynakça
– Ernst & Young İK Md. Ceyda Çakır’ a, THY Mali ve İdari İşler Md. Özgür Kaymaz’ a, PwC Ortağı Murat Çolakoğlu’ na yazıya geribildirimde bulunduklarından dolayı teşekkür ederim.
– www.denetimnet.net
– www.tide.org.tr
– www.tmsk.org.tr
– www.uzmantv.com
– www.spk.gov.tr
Bu yazı, İ.Ü, Maliye Kulübü, Aktif Genç Dergisi 2. sayısında yayımlanmıştır.
Derginin tamamına ulaşmak için tıklayınız…
Faydalı Olması Dileğiyle…
[fblike]
