25 Ağustos 2016 tarih ve 29812 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6740 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’na ek madde eklenerek hem 45 yaşını aşmayan hem de 5510 sayılı Kanun’un 4/a ve 4/c kapsamında çalışan özel ve kamu çalışanlarının zorunlu bireysel emeklilik sistemine dahil edilmesi düzenlenmiştir. İlgili Kanun’daki düzenleme 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.
Çalışan katkı payı, çalışanın SGK primine esas ücreti(5510 sayılı Kanun’un 80. maddesi gereği) üzerinden %3 olarak hesaplanacaktır. Bu oranı iki katına kadar artırmaya yüzde bire kadar indirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Örneğin, 20.000,00 TL, 5.000,00 ve asgari ücret geliri elde eden kişiler için çalışan katkı payı hesaplamaları aşağıdaki tablodaki gibidir.(SGK tavan ücreti 2016 yılı esas alınarak hesaplama yapılmıştır.)
| Açıklama | Tavan Üstünde Gelir Elde Eden | Tavan Altında Gelir Elde Eden | Asgari Ücret Geliri Elde Eden |
| Brüt Ücret | 20.000,00 | 5.000,00 | 1.647,00 |
| SGK Primi | 10.705,50 | 5.000,00 | 1.647,00 |
| Çalışan Katkı Payı(%3) | 321,17 | 150,00 | 49,41 |
Tabloda görüldüğü üzere, tavan üstünde gelir elde eden kişinin katkı payı, SGK tavanı üzerinden hesaplanacak ve çalışan katkı payı tutarı 321,17 TL’yi geçmeyecektir. Ancak, çalışan otomatik katılıma ilişkin emeklilik sözleşmesinde belirlenen tutardan daha yüksek bir tutarda kesinti yapılmasını işverenden talep edebilecektir.
Çalışan adına ödenen katkı payları üzerinden Devlet katkısı sağlanacaktır. Ayrıca, ödenen katkı payları, yatırımlara yönlendirilecek ve değerlendirilecektir. Çalışanın Kanun’da belirtilen cayma hakkını kullanmaması durumunda, sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere 1.000,00 TL ilave devlet katkısı sağlanacaktır.
Çalışana, emeklilik planına dahil olduğunun kendisine bildirildiği tarihi takip eden iki ay içerisinde sözleşmeden cayma hakkı tanınmıştır. Cayma durumunda, ödenen katkı payları ve varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte iade edilecektir. Çalışanın işyeri değiştirmesi halinde, yeni işyerinde Kanun’da belirtilen emeklilik planı varsa tüm haklarıyla yeni işyerine aktarılabilecektir. Eğer, yeni işyerinde emeklilik planı yoksa, talep etmesi durumunda önceki işyerindeki emeklilik planına devam ettirebilir, talep etmezse emeklilik sözleşmesi sona erdirilir.
Kanun, işverene ayrıca bir finansal yük getirmemekle birlikte bazı sorumluluklar getirmiştir. İşveren, çalışanlarını Müsteşarlıkça uygun görülen şirketlerden birinin sunacağı emeklilik planına dahil edecektir. Kanun’da belirtilen şartlara uyulmaması durumunda işverene her bir ihlal için 100,00 TL ceza kesilecektir. Çalışan katkı payı, en geç çalışanın ücretinin ödeme gününü takip eden işgünü ödenmesi gerekecektir. Eğer işveren katkı payını zamanında ödemezse veya geç öderse birikimin parasal kaybının oluşması halinde sorumlu tutulur.
Bireysel emeklilik şirketleri, fon işletim giderleri haricinde herhangi bir kesinti yapamayacaktır. Ayrıca, bireysel emeklilik şirketleri, cayma süresince ödenen katkı paylarının değer kaybetmemesini sağlamakla da sorumlu tutulmuştur.
Sonuç olarak, yapılan düzenlemeyle 45 yaşını doldurmamış olan çalışanların 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren uygulanacak Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemine girişi sağlanacaktır. Kanun, gerek çalışanlara gerek işverene gerekse bireysel emeklilik şirketlerine sorumluluk yüklemektedir. Bu doğrultuda zorunlu tasarrufa yönlendirilen kişiler istemeleri halinde sistemden çıkmalarına olanak tanınmaktadır.
Bu yazı sigortagundem.com sitesinde haber yapılmıştır.
Faydalı Olması Dileğiyle.
